Για να κατανοήσουμε τι σημαίνει για την χώρα, την οικονομία, αλλά και για τον λαό, η Δ.Ε.Η. θα πρέπει να γυρίσουμε την μνήμη μας, περίπου 60 χρόνια πίσω, τότε που οι πολυεθνικές εταιρίες ηλεκτρισμού κάνουν την εμφάνισή τους, στην Ελλάδα, όπου ηλεκτροδοτούν μόνον τις μεγάλες πόλεις της χώρας. Φυσικά, στις πιο απόμακρες περιοχές, που ήταν ασύμφορο το έργο, αυτό, το ανέλαβαν κάποιες μικρές Δημοτικές Επιχειρήσεις, προσπαθώντας να ηλεκτροδοτήσουν κομμάτια των περιοχών,όχι πάντα με επιτυχίαΤον Αύγουστο του 1950 ιδρύεται η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (Δ.ΕΗ.) για να λειτουργήσει "χάριν του δημοσίου συμφέροντος" με απώτερο σκοπό τη χάραξη και εφαρμογή μιας εθνικής ενεργειακής πολιτικής που μέσα από την εντατική εκμετάλλευση των εγχώριων πόρων, θα κάνει το ηλεκτρικό ρεύμα κτήμα και δικαίωμα του κάθε Έλληνα πολίτη, στη φθηνότερη δυνατή τιμή.
Αμέσως, μετά την ίδρυση της η Δ.Ε.Η. στρέφεται προς την αξιοποίηση των εγχώριων πηγών ενέργειας, ενώ ξεκινά η ενοποίηση των δικτύων σε ένα εθνικό διασυνδεδεμένο σύστημα. Τα πλούσια λιγνιτικά κοιτάσματα του Ελληνικού υπεδάφους που είχαν νωρίτερα εντοπισθεί, άρχισαν να εξορύσσονται και να χρησιμοποιούνται ως καύσιμη ύλη στις λιγνιτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που δημιουργούσε. Παράλληλα, η Επιχείρηση ξεκίνησε την αξιοποίηση της δύναμης των υδάτων με την κατασκευή υδροηλεκτρικών σταθμών στα μεγάλα ποτάμια της χώρας.
Το 1950 υπήρχαν στη Ελλάδα 400 περίπου εταιρίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η πρώτη ύλη που χρησιμοποιούσαν ήταν το πετρέλαιο και ο γαιάνθρακας που εισάγονταν από το εξωτερικό.
Η κατάτμηση αυτή της παραγωγής, σε συνδυασμό με τα εισαγόμενα καύσιμα, εξωθούσε την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στα ύψη (σ.σ. τριπλάσιες ή και πενταπλάσιες τιμές απ' αυτές που ίσχυαν στις Ευρωπαϊκές χώρες). Το ηλεκτρικό ρεύμα ήταν ένα αγαθό πολυτελείας, αν και τις περισσότερες φορές παρεχόταν με ωράριο με τις ξαφνικές διακοπές να είναι σύνηθες φαινόμενο.
Αρκετά νωρίς, το 1956, αποφασίστηκε η εξαγορά όλων των ιδιωτικών και δημοτικών επιχειρήσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ώστε να υπάρχει ένας ενιαίος φορέας διαχείρισης. Σιγά - σιγά, η Δ.Ε.Η. εξαγόρασε όλες αυτές τις επιχειρήσεις και ενέταξε το προσωπικό τους, στις τάξεις της.
Όλα αυτά τα χρόνια της παρουσίας της, αγωνίστηκε και πέτυχε την ενεργειακή αυτονομία της χώρας και έφερε εις πέρας το σπουδαίο έργο του εξηλεκτρισμού της, δημιουργώντας, ταυτόχρονα το μεγαλύτερο μέρος της βαριάς Ελληνικής βιομηχανίας.
Tο ηλεκτρικό ρεύμα έφτασε με επάρκεια σε κάθε άκρη της Ελληνικής γης. Από τα μικρά ακριτικά νησιά, έως τους πιο απόμακρους οικισμούς της ορεινής Ελλάδας.
Φθάνοντας σήμερα η ΔΕΗ με χιλιάδες χιλιόμετρα δικτύου ηλεκτροδοτεί το σύνολο της χώρας, μιας χώρας “δύσκολης”, κυρίως από άποψη γεωφυσικής ανισότητας, καθώς υπάρχουν πολλά μικρά νησιά, απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές.
Η Δ.Ε.Η διαθέτει περίπου 12.138 MW εγκατεστημένης ισχύς και παράγει το 96% της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Μ' αυτό το μοντέλο πορεύθηκε η Δ.Ε.Η., έως τα τέλη της δεκαετίας του 80, όπου από εκεί και μετά αρχίζουν μια σειρά παρεμβάσεις στο έργο της.
ΕΠΕΛΑΣΗ ΕΡΓΟΛΑΒΩΝ – ΕΡΓΟΛΑΒΙΕΣ.
Οι εργολάβοι διεκδικούν μερίδιο από τα έργα της Δ.E.H., ασκώντας έντονες πιέσεις για έργα φιλέτα, όπου και εκεί το κέρδος είναι εξασφαλισμένο, χωρίς κανένα απολύτως ρίσκο. Δυστυχώς, η πολιτική που επέλεξαν, όσες Κυβερνήσεις είχαν την εξουσία ήταν η ολοένα και η πιο έντονη δραστηριότητα των εργολάβων στα έργα της Δ.Ε.Η. Με αποτέλεσμα, το τεχνικό προσωπικό που όλα τα προηγούμενα χρόνια ηλεκτροδοτήσε το σύνολο της χώρας, φέρνοντας την επιχείρηση στην πρώτη θέση, τόσο της Ελλάδας, όσο και των Βαλκανίων να μειώνεται και να να συρρικνώνεται δραματικά, με συνεχείς ρυθμούς.
Σήμερα, το σύνολο των δραστηριοτήτων της Επιχείρησης εκτελούνται από εργολάβους με αμφιβόλου ποιότητας εργασίας (συνήθως για τις εργασίες χρησιμοποιούνται αλλοδαποί), θέτοντας σε κίνδυνο την ομαλή λειτουργία του δικτύου, έχοντας ως αποτέλεσμα μια τεχνογνωσία τόσων ετών να χάνεται σιγά- σιγά, από την επιχείρηση, αφού προσλήψεις δεν γίνονται εδώ και πολλά χρόνια. Ενώ, υπάρχουν και αθρόες συνταξιοδοτήσεις προσωπικού.
Μια άλλη παράμετρος είναι και το κόστος των εργολαβιών, οι οποίες στο σύνολο των περιπτώσεων κοστίζουν οικονομικά πολύ παραπάνω, κάτι που δεν θα συνέβαινε, εάν τα έργα αναλάμβανε να κατασκευάσει η ιδία η Επιχείρηση.
ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ - ΜΕΤΟΧΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΕΗ
Η παλαιά ΔΕΗ που όλοι γνωρίζαμε, η εταιρεία-κολοσσός (και κάποτε “κράτος εν κράτει”) που πέτυχε τον εξηλεκτρισμό της χώρας, κάτι για το οποίο όλοι πρέπει να της χρωστούν χάρη, παύει πλέον, να υπάρχει με την απελευθέρωση της ενεργειακής αγοράς τον Φεβρουάριο του 2001, αφού ρυθμίζεται η μετατροπή της Δ.Ε.Η. σε Ανώνυμη Εταιρεία, με το Ελληνικό Δημόσιο να κατέχει το 51% τουλάχιστον των μετοχών και το υπόλοιπο 49% να μετοχοποιείται.
Τα υπόλοιπα, σε ό,τι αφορά στα βασικά σημεία της απελευθέρωσης είναι σε όλους γνωστά, όπως η κατάργηση των αποκλειστικών δικαιωμάτων παραγωγής κ.τ.λ.
Τι έγινε όμως, έως και σήμερα; Ποιες επενδύσεις έγιναν από τους Ιδιώτες (επενδυτές) ; ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ! Και δεν έγιναν λόγω της προφανούς αδυναμίας των ιδιωτών να ανταγωνιστούν, υπό αυτές τις συνθήκες (φθηνή κιλοβατώρα) την Δ.Ε.Η.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, που επί τόσα χρόνια κρατούσαν τις άδειες κατασκευής εργοστασίων παραγωγής στα συρτάρια τους, επιδιώκοντας και πιέζοντας, πρώτα να αυξηθεί η τιμής της KWh από τη Δ.Ε.Η. και μετά να “επενδύσουν”.
Άρα, λοιπόν, από το 1999 που ξεκίνησε η ιστορία της απελευθέρωσης με στόχο την είσοδο ανταγωνιστών της ΔΕΗ στη αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας, ούτε ένα μεγαβάτ δεν προστέθηκε από όλους αυτούς που “διαρρήγνυαν τα ιμάτια τους”, μιλώντας για ενεργειακά μονοπώλια και αλλά φαιδρά.
Όλα, αυτά τα χρόνια όμως με τους Νομούς, δήθεν απελευθέρωσης, αναγκάζουν την Δ.Ε.Η. να τροφοδοτεί με ρεύμα, ακόμα και τους ανταγωνιστές της που έχουν δικές τους μονάδες παραγωγής ρεύματος, δίνοντας τους το ρεύμα φθηνότερα από ότι της κοστίζει, έχοντας ως αποτέλεσμα να ζημιώνεται με εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Ταυτόχρονα, όμως γίνετε ακόμη μια σε βάρος της ληστεία και με την οριακή τιμή (ΟΣΤ), όπου ουσιαστικά αναγκάζουν την Επιχείρηση να αγοράζει ακριβά και να πουλάει φθηνά!! Δυστυχώς, με αυτόν τον τρόπο κάποιοι αντιλαμβάνονται τον όρο και τους κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού.
Τέλος, το παράξενο αλλά και το παράδοξο είναι ότι όλες οι Κυβερνήσεις, ενώ μιλούσαν για επέκταση και ανάπτυξη της Δ.Ε.Η. όλες την χρησιμοποίησαν ως “δούρειο ίππο” για να εξυπηρετήσουν τα Ιδιωτικά συμφέροντα !! Κ' αυτό γιατί ποτέ καμιά δεν είχε την πολιτική βούληση να αποφασίσει τι είδους Δ.Ε.Η. θέλει και τι είδους Δ.Ε.Η. συμφέρει τον λαό και τον τόπο!!
ΠΙΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΟΙΚΑ ΓΙΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ «Α ΛΑ ΚΑΡΤ»
Με την επέλαση της Τρόικας στη χώρα μας, μια νέα επίθεση δέχεται αυτή τη φορά η Επιχείρηση, επιβάλλοντας της μια «απελευθέρωση» κατά τη λογική των αγορών με στόχο και σκοπό την περαιτέρω περιθωριοποίηση και υποβάθμιση της, για την εξυπηρέτηση αποκλειστικά των ιδιωτικών συμφερόντων.!!! “Πουλήστε μονάδες στους Ιδιώτες” …“δώστε ενεργεία σε τιμή κόστους στους ανταγωνιστές σας”… σενάρια με άλλα λόγια ουσιαστικής διάλυσης της ΔΕΗ!!!
Προφανώς, υγιείς ανταγωνισμός για κάποιους είναι η δωρεά των λιγνιτικων η υδροηλεκτρικών μονάδων, η, πώληση της φθηνής λιγνιτικής υδροηλεκτρικής ενέργειας σε τιμές κόστους!! και σε ποιους;; ...στους ανταγωνιστές της!!!!
(Όλως τυχαίως είναι ότι ακριβώς απαιτούσαν έως σήμερα και οι Ιδιώτες)
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΤΡΟΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΠΩΛΗΣΗΣ
Και ερχόμαστε στο σήμερα. Και ενώ, θέση της Κυβέρνησης (προεκλογικά) ήταν Δ.Ε.Η. ΔΗΜΟΣΙΑ με το 51% να ανήκει στο κράτος, έρχεται η περιβόητη συνέντευξη της Τρόικας να βγάλει στην... φορά τα κρυφά σχεδία της Κυβέρνησης για πωλητήριο της ΔΕΗ.!!! Φυσικά για όλους, όσους παρακολουθούν από κοντά και αγωνίζονται αγωνιώντας για το μέλλον της, η ανακοίνωση αυτή σε καμία περίπτωση δεν έπεσε σαν “κεραυνός εν αιθρία”, γιατί όλα αυτά τα χρόνια βλέπαμε, τις άπειρες προσπάθειες άλωσης και είχαμε προβλέψει και αυτά τα σχέδια.
Σήμερα όμως ήμαστε έτοιμοι, όσο ποτέ άλλοτε για μετωπική σύγκρουση και αυτό, διότι η κατάσταση που προετοιμάζουν για την επιχείρηση του Ελληνικού λαού- αν περάσει- θα είναι μη αναστρέψιμη! (π.χ. πώληση του ΟΤΕ).
Ευθύνη και καθήκον όλων μας, όχι μόνο των εργαζομένων σε αυτή, αλλά του συνόλου του λαού είναι να υπερασπιστούν την Δ.Ε.Η. σαν ένα δημόσιο αγαθό, διότι δημιουργήθηκε από το λαό, μέσα από τις δικές του οικονομικές θυσίες και ανήκει αποκλειστικά και μόνο, σ' αυτόν!!!
Σε αυτή την προοπτική, το συνδικαλιστικό Κίνημα έχει να δώσει μεγάλο αγώνα, όχι μόνο για την “σωτηρία” της Επιχείρησης, αλλά για την σωτηρία αυτού που ονομάζουμε εθνικό πλούτο και πολιτιστική κληρονομία!
Γιατι.....ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟΥΣ ΙΣΩΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ... ΓΙΑ ΜΑΣ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΑΘΟ ΚΑΙ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΑΘΟ ΘΑ ΤΟ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΟΥΜΕ!!!
Υ.Γ. Τελικά, αν αναλογιστούμε τι σχεδιάζουν σήμερα για την Επιχείρηση, καταλήγουμε στο συμπέρασμα, ότι η Ιστορία κάνει τους ποιο δραματικούς κύκλους ...1950, εξαγορά Ιδιωτικών εταιριών Ηλεκτρισμού από την ΔΕΗ για τον εξηλεκτρισμό όλης της Χώρας και ...σήμερα παρακολουθούμε την προσπάθεια διαμελισμού της με σκοπό την επανείσοδο των Ιδιωτικών εταιριών…
Πρόοδος ή παρακμή τελικά;;;
Γράφει ο Δημήτρης Καπέλλας
